شاید تصور افراد زیادی از جغرافیا حفظ کردن اسامی یک سری مکان و نقشه‌برداری باشد، البته که چنین چیزی نیز جزوی از جغرافیا است، اما تعریف جغرافیا فراتر از چنین چیزی خواهد بود.در واقع جغرافیا یکی از روش‌های مطالعه جهان و علمی است که چشم‌اندازهای طبیعی، آب‌ها، کوه‌ها، آب‌و‌هوا، رودها و انسان‌ها را در ارتباط با یکدیگر مطالعه و توصیف می‌کند.

تعریف جغرافیا

برای علم جغرافیا تعاریف متعددی طرح شده است که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم:

• جغرافیا از علوم اجتماعی است و هدف آن پراکندگی مکانی انسان‌ها و پدیده‌های فیزیکی در زمین خواهد بود.
• جغرافیا علم مطالعه جهان و تمام چیزهایی است که در آن وجود دارد.
• جغرافیا علم مطالعه الگوها و فرآیندهایی است که همراه زمین هستند.
• مطالعه ارتباط میان انسان و محیط زیست با تمرکز روی پراکندگی مکانی و محیط زیست در مقیاس‌های مختلف یکی از اهداف اصلی علم جغرافیا است.
• علم مطالعه جهان فیزیکی است.

جغرافیای جهان چیست و چرا اهمیت دارد؟

همان‌طور که گفتیم جغرافیا علم مطالعه فرم‎‌های زمینی و پدیده‌های طبیعی زمین است، به‌علاوه مطالعه جغرافیا از جوانب دیگر نیز مهم به‌‌نظر می‌رسد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

مطالعه مردم

جغرافیای هر بخش از کره خاکی بر سبک زندگی و حتی فرهنگ مردم آن‌جا تاثیرگذار خواهد بود، به‌طوری که حتی هنجارهای فرهنگی و اجتماعی هر منطقه ممکن است با منطقه دیگر فرق داشته باشد. به‌همین خاطر مناطق مختلف هنرهای متفاوت، ادبیات، غذاها و آداب و رسوم فرهنگی متفاوتی دارند.

با مطالعه جغرافیا می‌توانیم توزیع مردم در نقاط مختلف جهان و تفاوت سبک و شیوه زندگی آن‌ها را درک کنیم و با آن‌ها آشنا شویم.

مطالعه منابع طبیعی

با مطالعه کتابهای جغرافی از شرایط آب‌و‌هوایی، طبیعت، حیوانات و پوشش گیاهی آن منطقه مطلع خواهیم شد. منابع طبیعی به ما امکان زندگی کردن در این دنیا را می‌دهند و این شرایط آب‌و‌هوایی است که بر ما و زندگیمان تاثیر خواهد گذاشت.

زمین‌شناسی

اگر بخواهید بخش‌های مختلف زمین را بشناسید و بدانید چرا در هر قسمت زمین پدیده‌های طبیعی مانند برف، زمین‌لرزه و غیره وجود دارد، باید جغرافیا بخوانید. خواندن جغرافیا به شناخت خاک هر منطقه نیز کمک خواهد کرد و ارتباط نزدیکی با آن دارد.

با مطالعات جغرافیایی می‌توانید بلایای طبیعی هر منطقه را بهتر بشناسید و اقدامات پیشگیرانه در این زمینه انجام دهید. در مناطقی که مستعد سدسازی یا پروژه‌های برق است، طرح‌ریزی کنید و مشاغل مختلفی را توسعه دهید.

آشنایی با جغرافیای ایران

کشور ایران از لحاظ جغرافیایی در جنوب غربی آسیا و کرانه شرقی خلیج فارس، در منطقه‌ای به نام خاور میانه قرار دارد. برای آشنایی بیشتر و بهتر با هر کشوری بهتر است همسایگان آن را شناخت. ایران از طرف شمال غربی با ارمنستان و آذربایجان، از طرف شمال شرقی با ترکمنستان، از غرب با عراق و ترکیه و از شرق با افغانستان و پاکستان هم مرز است.

دومین کشور بزرگ خاورمیانه، پس از عربستان سعودی، ایران است و مساحتی حدود 1648000 کیلومترمربع دارد. مرزهای ساحلی کشور ایران حدود 4430 کیلومتر است که شامل مرزهای حاشیه دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان می‌شود.

کتابهای جغرافیا

این کتاب‌ها بسیار گسترده هستند و بهتر است قبل از اقدام به خرید بدانید به چه حیطه‌ای علاقمند هستید، برای مثال در زمینه زمین‌شناسی، آب، خاک، فلزات و ژئوفیزیک تحقیق و سپس موضوع مورد علاقه خود را انتخاب کنید. در ادامه انواع کتاب‌های جغرافیا را به‌شکل دسته‌بندی شده معرفی خواهیم کرد:

کتابهای جغرافیای روستایی

کتابهای جغرافیای روستایی شامل مبانی جغرافیای روستایی و موضوعاتی همچون علوم جغرافیا، مهندسی نقشه‌برداری، RS و GIS هستند. در این کتاب‌ها ممکن است به جامعه‌شناسی روستایی نیز اشاره شود و فرهنگ مردم تحت تاثیر جغرافیا نیز مورد بررسی قرار گیرد.

این جغرافیا شناختی کامل از محیط روستا و فضای آن، انسان و طبیعت به شما خواهد داد، همچنین در مورد پدیده‌های طبیعی و انسانی به‌خاطر تغییر عملکرد عوامل جغرافیایی مختلف مطالبی را یاد می‌گیرید.

کتابهای جغرافیای شهری

جغرافیای شهری یکی از شاخه‌های جغرافی است و بخش‌هایی از زمین را مورد بررسی قرار می‌دهد که تراکم ساختمان‌ها و جمعیت در آن قسمت‌ها بیشتر است. کتاب‌های زیادی در مورد نظریه روابط انسان و محیط وجود دارد و عوامل و موانع زیادی را در رابطه با توسعه شهری و فضاهای شهری توضیح می‌دهند.

ریشه تاریخ شهرنشینی، ویژگی‌های شهر و شهرنشینی، موقعیت و ساخت شهر و جغرافیای کلان‌شهرها در این کتاب‌ها بررسی می‌شود.در کتابهای جغرافیای شهری، شهرها در الگوهای اصلی جغرافیا مانند طبیعی، سیاسی، اقتصادی و انسانی مورد مطالعه قرار می‌گیرند، سپس کمبود یا نیازها مشخص می‌شوند، در نتیجه می‌توان برای رفع آن‌ها اقدامات لازم را انجام داد.

کتابهای جغرافیای تاریخی

کتابهای جغرافیای تاریخی در واقع علمی میان رشته‌ای را بررسی می‌کنند و در مورد تاثیر محیط جغرافیایی بر وقایع تاریخی هستند. تکامل دولت‌ها، تغییرات مرزی آن‌ها، تاریخ اکتشافات جغرافیایی موضوع اصلی این کتاب‌ها است. با خواندن چنین کتاب جغرافیای تاریخی می‌توان سلسله وقایع در یک زمان را بازسازی و با در نظر گرفتن تحولات گذشته آن‌ها را بررسی کرد.

کتابهای جغرافیای سیاسی

اگر بخواهیم تقسیم‌بندی انجام دهیم، کتابهای جغرافیای سیاسی در شاخه جغرافیای انسانی قرار می‌گیرند. این کتاب‌ها نواحی متشکل و سازمان‌یافته سیاسی مانند کشورها و دولت‌های مستقل و تحلیل رفتارشان را بررسی می‌کنند.

دولت از نظر علت پیدایش، موقعیت، ویژگی‌های سرزمینی، نظام سیاسی، الگوی فضایی، روابط دولت و سایر دولت‌ها، کانون سیاسی و الگوی مدیریت سرزمین در این کتاب‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.

کتابهای جغرافیای جهان

کتابهای جغرافیای جهان می‌توانند افراد را در مورد فرهنگ و جغرافیا راهنمایی کنند، چون تنوع فرهنگ، جغرافیا، و تغییرات جهانی را که مرتب در حال گسترش است در خود جای داده‌اند.بعضی کتاب‌های مرجع در این زمینه وجود دارد که می‌توانید برای کسب اطلاعات به آن‌ها مراجعه کنید، تعدادی دیگر از این کتاب‌ها عکس‌های رنگی و گویایی دارند.

سخن نهایی

به‌طور کلی خواندن کتابهای جغرافیا برای افرادی که به این رشته و شاخه‌های آن علاقمند هستند بسیار حائز اهمیت است و می‌تواند اطلاعات خوبی در اختیارشان قرار دهد.جغرافیا با تنوع موضوعاتی که دارد می‌تواند طیف زیادی از افراد را به خود علاقمند کند، پس با یک تحقیق می‌توانید در حوزه مورد نظر مطالعه وسیعی داشته باشید.